Lọ Mứt Bị Bỏ Rơi

Từ Lyon, cô sẽ nghe theo những sự việc tình cờ nào đó để đi tiếp đến một tỉnh lỵ nhỏ. Hà thích cảm giác phiêu lưu, cô yêu những chuyến đi vô định và luôn giữ mối quan hệ với những người bản địa chỉ một lần gặp tại một vùng đất xa xôi. Là một doanh nhân trẻ, Hà hay tranh thủ những dịp công tác nước ngoài để vác ba lô, leo xe lửa, đi lang thang khắp nơi.

Chuyến tàu cao tốc TGV với vận tốc 300 km/giờ khiến cảnh vật bên ngoài chuyển động vun vút, dễ gây cảm giác chóng mặt nếu hành khách cứ gí trán nhìn ra. Hà đảo mắt quanh, tìm người nào có cảm tình để bắt chuyện. Người ngồi sát cô là một bà già chừng bảy mươi, đang đọc say sưa một cuốn tiểu thuyết dày. Hai người đối diện là một cặp vợ chồng hay bồ bịch lâu năm gì đó, họ trạc tuổi cô, khoảng ngoài ba mươi. Cả hai đang ăn chung một ổ bánh mì. Cô vợ trẻ có vẻ “đói tình”, thỉnh thoảng lại hít hít vào má chồng và nũng nịu chìa môi ra cho đối tác đặt vào đó một nụ hôn nhanh. Chàng kia kín đáo giấu vẻ khó chịu, phớt lờ những đòi hỏi âu yếm và giả vờ chúi đầu vào báo. Hà cười một mình, cô đã lập gia đình ít năm, cuộc sống hôn nhân dù không sóng gió nhưng cũng chẳng quá ngọt ngào. Cô hiểu cảm giác người vợ kia rồi ngạc nhiên nhận ra, Á Đông hay Tây phương, người phụ nữ luôn khao khát được chồng quan tâm, được cưng nựng và vuốt ve thể hiện tình cảm. Và ở đâu cũng thế, đàn ông sau thời gian đầu ve vãn, họ đã sớm ngấy những nụ hôn, chán cảnh ướt át và không còn để tâm đến chuyện làm người mình yêu vui lòng nữa.

- Cô không phải người Pháp? - Bà già đột ngột đặt sách xuống hỏi Hà - Cô quan sát xung quanh đầy tò mò!

- Ồ! - Hà bối rối nhưng nhanh chóng thân thiện - Cháu là người Việt Nam, sang đây công tác ít ngày. Cháu xong việc nên muốn xuống miền Nam chơi. Bác sống ở đâu vậy?

- Tôi ở trong một ngôi làng nhỏ, tên là Hauterives.

Hà gật gật đầu, mặt nghệt ra. Cô không có tí khái niệm nào về ngôi làng này, nhưng ước gì mình được theo chân bà già về đó. Hà không thích những thành phố lộng lẫy được khách du lịch đổ xô đến, cô yêu những góc nhỏ yên tĩnh, những nơi chốn xa rời cuộc sống hiện đại. Cô định mở miệng dò thêm ý bà già nhưng bà lại chúi đầu say sưa vào cuốn tiểu thuyết. Đối diện, đôi vợ chồng trẻ cũng đã lim dim ngủ. Cô vợ ghì chặt vào cánh tay người đàn ông của mình và ngả đầu lên vai anh. Dù ngủ, cô cũng muốn sở hữu chàng thật nhiều. Trái lại, anh chồng nghiêng hẳn đầu về phía bên kia, tay khoanh trước ngực cố thủ. Hà chợt nhớ chồng, trong những lần đi du lịch chung hiếm hoi, anh cũng thường có thái độ thờ ơ, hay khoanh tay trước ngực.

Hà không định ngủ, cảnh vật vùn vụt bên ngoài song làm cô chóng mặt. Hà nhắm mắt thư giãn, những ngày hội nghị bận rộn vừa qua ở Paris đã vắt kiệt sức cô. Khi Hà choàng tỉnh dậy, tàu đã vào ga Lyon. Đôi vợ chồng trẻ ngồi đối diện đã đi đâu mất, bà già nhỏ nhắn ngồi kế bên đang nhanh chóng đeo túi gọn ghẽ len ra chỗ cửa chờ. Tàu vừa dừng hẳn, cửa vừa hé mở, bà già nhảy ra nhanh như một con sóc, chẳng kịp cho Hà nói một lời từ giã. Động tác nhanh nhẹn, thái độ nôn nóng của bà làm cô bật cười, hẳn có ai đó trên sân ga đang đứng chờ. Một ông già râu tóc quắc thước? Một lão nông cuồn cuộn bắp thịt? Có thể lắm!

Hà chầm chậm xuống sân ga, cô đi vài bước rồi ngồi lại trên một băng ghế vắng. Khách đổi tàu, chạy hối hả khắp các ngả. Lyon là ga trung chuyển khá lớn ở miền Nam, từ đây, các nhánh tàu tỉnh sẽ túa ra khắp nơi. Hà lật cuốn sách hướng dẫn ra, đột nhiên trang về làng Hauterives hiện đến bất ngờ. Đây là ngôi làng nhỏ, chẳng có gì đặc biệt, tuy nhiên, làng nổi tiếng nhờ có “cung điện của ông phát thơ Cheval”. Hauterives, hình như bà già trên tàu đã nói với cô bà sống ở đây. Hà quyết định: Đến Hauterives!

Khi mua vé xe đò đi

Hauterives và cả khi đã đặt chân xuống bến xe ngôi làng này, Hà không dám nghĩ mình sẽ tình cờ gặp lại bà già nhỏ bé. Cô băng qua đường, đến khách sạn nhỏ xíu ghi bên ngoài “nhà trọ Hoa Hướng Dương”. Mình sẽ tắm một chút, chờ chiều tà mới đi dạo, vẫn còn nắng gắt quá! Hôm nay không phải ngày cuối tuần, khách sạn chắc chắn sẽ còn chỗ. Thế nhưng Hà thất vọng khi được báo tin đã hết phòng. Hauterives hoàn toàn không phải là một địa danh khỉ ho cò gáy. Đã có rất nhiều người đặt phòng để đi thăm cung điện của ông phátthơ Cheval. “Cái cung điện này chắc là đẹp như mơ!” - cô bực bội - “Không lẽ phải lên xe bus đi tiếp đến một cái làng kế bên?”.

- Này! Cô gái! - Giọng ngạc nhiên của ai đó reo lên sau lưng Hà - Chúng ta gặp lại ư? Tôi không biết là cô cũng đến Hauterives!

- Vì Chúa! - Hà thốt lên xúc động - Cháu đi theo bà đấy! Cháu chả quen ai ở Pháp cả.

- Cháu thất tình đi lung tung? Khách sạn đã hết chỗ? - Bà già thương hại - Về nhà bác ở ít hôm nhé!

Hà không mong đợi bà già kia mời cô về nhà ở vì mối quan hệ của họ còn quá sơ sài. Nhưng trong hoàn cảnh “buồn ngủ gặp chiếu manh”, Hà gật đầu ngay không do dự. Bà già tíu tít xách phụ cô giỏ hành lý, chân bà xăm xăm đi nhanh dẫn đường. Bà có vẻ xúc động và nhìn cô đầy thông cảm. “Bác tên Lucienne. Bác ở một mình. Nhà bác rộng lắm, thằng con trai chỉ về ở ít ngày dịp Giáng sinh thôi”.

Ngôi nhà bà Lucienne thật ngăn nắp nhưng khá buồn tẻ, bà hầu như không trang trí gì ngoài một bức tranh vẽ cảnh đồi Monmartre của Paris treo trang trọng trên lò sưởi. Những căn phòng không người ở được bà dọn trống, sạch sẽ nhưng gây cảm giác quá đơn độc. Hà được mời vào căn phòng dành cho con trai chủ nhà, chỉ vỏn vẹn một chiếc giường gỗ và bồn rửa mặt. Bà Lucienne dường như đã quá quen với việc ở một mình trong căn nhà rộng hoác này. Bà mở cửa vào một căn phòng khác, đồ đạc tiện nghi, cửa sổ nhìn ra vườn hoa hướng dương.

- Đây là phòng chồng tôi, giờ ông không sống ở đây nữa - giọng bà cố thờ ơ nhưng nghẹn ngào - Ông ấy đi mười năm nay rồi!

- Vậy à... - Hà lúng túng không biết phải nói gì - Phòng đẹp quá!

- Căn phòng đẹp nhất nhà đó! Ông ấy lúc nào cũng được chiều chuộng nhất. Thằng con trai tôi vẫn luôn ganh tị. Tội nghiệp!

- Tội nghiệp? - Hà không biết bà tội nghiệp ai, thằng con hay ông chồng - Vậy chồng bác mất vì bệnh?

- Không, ông không mất - Bà Lucienne thảng thốt - Tôi nói ông mất hồi nào! Ông đi khỏi đây. Ông bỏ tôi, ông đi theo nhân tình...

Dường như nhận ra người khách lúng túng phải nghe chuyện buồn của mình, bà Lucienne kéo tay Hà ra vườn giới thiệu lung tung. Cô những tưởng rồi bà sẽ không nhắc lại đề tài người chồng phản bội nữa nhưng suốt buổi chiều đó, lúc nào bà già cũng bắt đầu những câu chuyện của mình bằng hai chữ “chồng tôi”. Chồng tôi vẽ bức tranh đồi Monmartre này, chồng tôi yêu Paris, giờ ông cũng đang sống ở Paris, chồng tôi trồng hoa hướng dương, ông thích loại hoa này, chồng tôi tự tay đóng cái xích đu, mùa hè ông ngồi đây ngắm hoàng hôn... Và rồi, vào buổi tối, lúc ngồi ăn món súp rau mồng tơi, bà Lucienne ứa nước mắt: “Chồng tôi nói chưa có ai nấu món súp này ngon như tôi. Ông bỏ tôi sau ba mươi năm chung sống, ông đi theo cô nhân tình nhỏ hơn mình ba mươi tuổi. Món súp này không đủ cầm chân ông...”.

Hà đã ở lại ngôi làng Hauterives một tuần lễ, cô đổi vé máy bay về Việt Nam trễ hơn dự định. Ngôi làng nhỏ tràn ngập ánh mặt trời níu chân cô rõ rệt. Bà Lucienne dắt Hà đi dạo trên những ngọn đồi hoa oải hương thơm ngát, hai người bạn mới quen cùng vào rừng, họ hái trái cây dại rồi nhàn tản quay về nhà khi đàn bò thong dong gặm cỏ đã lững thững về chuồng. Hà cũng đã đi thăm cung điện của ông Cheval. Thật ra đó chỉ là một công trình nghệ thuật do ông phát thơ tự xây. Ông xứng đáng được người đời đến chiêm ngưỡng tác phẩm mà ông gọi là cung điện này.

Tối nào bà Lucienne cũng làm mứt trái cây. Những lọ mứt táo, mứt mận, mứt dâu xếp đầy trên bệ lò sưởi. Hà không dám hỏi ở một mình làm sao bà ăn hết. Từ ngày ra thương trường, cô tự đặt cho mình một nguyên tắc ít hỏi thông tin về người khác trực tiếp mà khéo léo để họ tự nói về mình. Có lẽ đó là lý do bà Lucienne lưu Hà lại nhà mình nhiều ngày. Bà không bị cô cật vấn mà tha hồ kể lể về người chồng phản bội. Bà rất sợ người quen của mình cáu gắt “Quên lão ta đi, mười năm còn gì!”. Thằng con trai cũng phàn nàn: “Mẹ lẩm cẩm quá, ba đâu xứng với mẹ!”. Chỉ có cô bạn xa lạ từ Việt Nam là biết điều, cô im lặng nghe mà không bình luận gì.

Trưa ngày cuối cùng ở lại Hauterives, Hà quyết định không đi lang thang nữa, cô chọn ngồi trên chiếc ghế xích đu lắng nghe tiếng chim hót. Bà Lucienne ngồi trên bậc thềm, tay thoăn thoắt gọt vỏ khoai tây.

- Hà này! - Bà đột ngột hỏi - Cháu sống với chồng có hạnh phúc không?

- Cháu không nên than phiền gì! - Hà trả lời lấp lửng - Hạnh phúc hay không là do mình biết cách chấp nhận thôi.

- Người Việt Nam hay nhỉ - Bà Lucienne chép miệng - Bác là một nông dân, sinh ra và lớn lên ở vùng nông thôn. Bác tưởng mình đơn giản. Nhưng từ ngày chồng bác bỏ đi, bác nghĩ ngợi rất nhiều.

Hà im lặng như cô đã im lặng trước những tâm sự của bà bạn già mấy ngày qua. Kinh nghiệm giao tiếp trong môi trường doanh nghiệp cho cô thói quen ít bình luận theo cảm tính. Cô chỉ nghe một chiều, biết đâu khi gặp ông chồng lại nghe kể khác.

- Vào năm thứ ba sau khi chồng bỏ đi, bác tự nhủ “Đủ rồi!” - Bà Lucienne thì thầm - Vậy mà đã mười năm. Bác không sao quên được. Thật ra ông không xứng với tình yêu của bác. Trong ba mươi năm sống chung ông cũng nhiều lần lừa dối bác để ngoại tình.

- Lẽ ra bác nên vui khi ông bỏ đi! - Hà đột ngột bực tức - Ở Việt Nam phụ nữ bị chồng bỏ luôn an ủi mình “Xong, hết mắc nợ lão rồi!”. Mình không bỏ chồng khi chồng ngoại tình, nhưng khi ông dứt áo ra đi thì rõ ràng là thoát. Tiếc gì loại chồng luôn làm vợ tổn thương như thế chứ!

- Vấn đề của bác là: bác vẫn còn yêu chồng sau ngần ấy tổn thương - Bà Lucienne bật khóc - Bác thà sống cùng người chồng ngoại tình còn hơn bị ông bỏ đi mãi mãi.

Hà đã lấy lại bình tĩnh sau phút “lên lớp” bà già. Cô hối hận nghĩ biết đâu có ngày cô cũng lâm vào tình trạng nợ đã dứt mà vẫn thèm được mắc nợ như bà Lucienne. “Bác không cần được giải thoát” - Bà Lucienne kéo tạp dề lau nước mắt - “Bác không muốn là người vợ bị bỏ rơi”.

Chiếc bánh tarte nhân táo đã hoàn thành, đó là quà chia tay bà Lucienne dành tặng cô bạn trẻ. Suốt những ngày qua bà có dịp trút nỗi lòng và hẳn Hà đã chịu đựng những tâm sự thật vô lý của bà. Bà Lucienne cùng ngồi xe đò, từ làng Hauterives đưa Hà đến tận ga Lyon. “Cháu về Việt Nam thượng lộ bình an nhé” - bà già cầm tay Hà - “Khi nào đi hội nghị ở Paris thì gọi cho bác. Bác sẽ lấy xe lửa lên thăm cháu. Nếu có nhiều thời giờ hơn thì bác cháu ta lại cùng về làng Hauterives chơi”.

Xe từ từ lăn bánh, để lại trên sân ga những thân nhân đứng vẫy tay chào. Bà Lucienne nhỏ bé nhanh chóng bị lẫn vào đám đông. Nước mắt Hà đột nhiên tuôn trào. Người phụ nữ già nua bị phản bội đó, vài ba tháng lại đi Paris. Bà đến căn hộ nhỏ nơi chồng đang chung sống với nhân tình trẻ vào giờ đi làm. Khi họ quay về vào cuối ngày, những lọ mứt trái cây thơm lừng nằm chờ đợi trước cửa.

Cảnh vật bên ngoài nhòe đi, xe lửa TGV chạy tốc độ cao lao vun vút. Hà không còn nhìn thấy gì khác ngoài chiếc lò sưởi nhà bà Lucienne. Trên bệ, những lọ mứt trái cây được xếp ngay ngắn. Lặng lẽ, buồn tênh...